Mất cân bằng giới tính khi sinh ở một số nước châu Á
xuất hiện từ cuối thập niên 70, đầu thập niên 80 của thiên niên kỷ trước. Còn
ở Việt Nam ta mất cân bằng giới tính khi
sinh bắt đầu xuất hiện từ những năm 2000 và ngày càng tăng lên rõ rệt vào năm
2006. Mất cân bằng giới tính khi sinh ở các nước được phân bố đều, còn ở Việt
Nam ta mất cân bằng giới tính phân bố theo vùng khá rõ rệt (chủ yếu là các vùng
xung quanh các trung tâm đô thị lớn có lẽ vì ở đó dễ tiếp cận các dịch vụ kỹ
thuật phát hiện sớm giới tính thai nhi).
 |
| Bé trai luôn nhiều hơn bé gái ở các lớp học mầm non |
Từ năm 2012 – 2014, Hưng Nguyên là một trong huyện có
tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh cao của tỉnh. Năm 2012 là 137 trẻ nam/100
trẻ gái. Năm 2013 là 124 trẻ nam/100 trẻ gái, năm 2014 là 121 trẻ nam/100 trẻ
gái.
Nguyên nhân cơ bản của mất cân bằng giới tính khi
sinh là do tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn còn rất nặng nề. Các gia đình muốn
có con trai để nối dõi tông đường. Nguyên nhân nữa phải kể đến là do có sự phát
triển mạnh của các dịch vụ áp dụng kỹ thuật cao thiếu kiểm soát đã ngầm hỗ trợ
cho các gia đình để lựa chọn giới tính khi sinh.
Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh hiện nay
được coi là một trong các thách thức lớn trong thực hiện bình đẳng giới ở nước
ta hiện nay. Nếu tình trạng này còn tiếp diễn sẽ là hệ lụy nghiêm trọng cho các
gia đình và sự ổn định của xã hội. Việt
Nam đã và đang thực hiện một số biện pháp nhằm xóa bỏ vấn đề mất cân bằng giới
tính khi sinh. Chính phủ đã ban hành các văn bản nhằm hạn chế việc nạo phá thai
do lựa chon giới tính khi sinh. Pháp lệnh dân số năm 2003 quy định: “Nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính
khi sinh dưới mọi hình thức tư vấn, chẩn đoán giới tính thai nhi, phá thai do
lựa chọn giới tính”. Nghị dịnh 104/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Pháp lệnh dân số
năm 2003 đã xác định các hành vi như: “Phổ biến các biện pháp tạo giới tính,
chẩn đoán giới tính thai nhi bằng xét nghiệm máu, siêu âm hoặc loại bỏ thai nhi
vì lý do giới tính đều bị coi là vi phạm pháp luật và bị xử lý”. Bộ Y tế đã
có hàng loạt văn bản chỉ đạo ngành y tế triển khai các giải pháp, hoạt động
nhằm giảm thiểu tình trạng lựa chọn giới tính thai nhi, nghiêm cấm cán bộ y tế
có hành vi lựa chọn giới tính thai nhi.
Sở Y tế tỉnh, cũng có các văn bản yêu cầu các cơ sở y tế khám chữa bệnh
công lập và tư nhân nghiêm cấm chẩn đoán để lựa chọn giới tính thai nhi bằng
các biện pháp như: bắt mạch, xét nghiệm máu, zen, nước ối, tế bào, siêu âm…
Nhưng để cho các qui định pháp luật đi vào cuộc sống
thì điều quan trọng là phải tăng cường công tác tuyên truyền để mọi người nhận
thức được nguy cơ và các hệ lụy của việc mất cân bằng giới tính khi sinh.
Nếu chúng ta ngay từ giờ không can thiệp gì cả thì tỷ số giới tính khi sinh sẽ ngày càng tăng
lên và đến năm 2030 Việt Nam sẽ thừa 4,3 triệu nam thanh niên so với số nữ
trong độ tuổi kết hôn. Có nghĩa là số nam thanh niên này sẽ không có cơ hội để
lấy vợ trong nước.
Đến năm 2030, liệu 4,3 triệu nam thanh niên Việt Nam
(là con cháu của chúng ta bây giờ) có còn cơ hội được lấy vợ là người Việt Nam
không hay phải ra nước ngoài xa xôi để tìm vợ ?! Điều đó tùy thuộc vào thái độ
và hành vi của mỗi chúng ta hôm nay. Mỗi người chúng ta phải có trách nhiệm
không để xảy ra tình trạng thừa nam, thiếu nữ trong tương lai./.
Thanh Phúc – TT Dân số - KHHGĐ huyện
