Dinh dưỡng tuổi già

Cơ thể người cao tuổi khác với người trẻ, bộ máy tiêu hóa suy giảm về chức năng, khả năng tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa thức ăn giảm nhiều, nên ăn uống của người cao tuổi nếu không kiêng kị và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ phát sinh nhiều loại bệnh tật.

Muốn khỏe mạnh cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp, với người cao tuổi cũng vậy. Việc tiếp nhận thức ăn diễn ra ngay từ khi có cảm giác muốn ăn thường chịu tác động của mùi vị của thức ăn và một phần vì cách thức bày biện đồ ăn. Khi có tuổi, năm giác quan sẽ suy giảm và kết quả là người cao tuổi không có phản xạ như hồi còn trẻ hoặc không còn bị kích thích nhu cầu ăn uống. Đó là một trong những nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng.

Có thể khả năng tiết nước bọt cũng suy giảm, thường do dùng thuốc khiến cho miệng khô. Kết quả là người cao tuổi cảm thấy khó đưa thức ăn vào khoang miệng hoặc khó nuốt thức ăn.

Người già cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Ảnh minh họa

Chúng ta đều biết quá trình tiêu hóa bắt đầu từ khoang miệng. Thức ăn được cắn, xé, nghiền nhỏ nhờ có hai hàm răng. Các tuyến nước bọt sản sinh ra các enzim giúp cho quá trình chuyển hóa đường.

Ở nhiều người cao tuổi dịch vị dạ dày suy giảm dẫn đến suy giảm khả năng hấp thụ vi chất như sắt, axít folic, can-xi và vitamin B12. Tuy nhiên ở người cao tuổi chức năng co bóp của dạ dày cũng suy giảm dẫn đến giảm khả năng hấp thụ  đường và đạm.

Vì thế những món ăn cho người già nên được chú ý từ khâu lựa chọn thực phẩm đến chế biến do khác biệt về đặc điểm cơ thể và nhu cầu dinh dưỡng. Tránh ăn quá no, đặc biệt buổi tối trước khi đi ngủ và khi có bệnh ở hệ tim mạch. Kể cả những ngày lễ tết cũng không nên ăn quá mức bình thường.

Chế biến các món ăn hỗn hợp có nhiều gia vị kích thích ăn ngon miệng nên làm thức ăn mềm, nấu nhừ (chú ý tới món canh) vì tuyến nước bọt và hàm răng của người nhiều tuổi hoạt động kém, khó nhai và nuốt thức ăn.  Người cao tuổi hay quên và có thể mất cảm giác khát. Cho nên, cần gây thành thói quen uống nước hàng ngày, ví dụ sáng uống hai cốc, trưa hai cốc, chiều hai cốc. Tránh uống nhiều nước buổi tối. Ðảm bảo uống đủ nước: nước trắng hoặc nước chè. Hạn chế uống nước ngọt.

Chú ý các thức ăn nguồn thực vật vì nếu biết chọn lựa, chế biến khéo sẽ tạo ra các món ăn ngon, bổ, dễ tiêu, giá rẻ.

Thức ăn, nước uống là nguồn gây bệnh. Trong mọi trường hợp, cần đảm bảo vệ sinh trong chế biến, nấu nướng món ăn và giữ gìn vệ sinh ăn uống.

   Tóm lại, cần đảm bảo cho người cao tuổi được ăn uống thoải mái, có được nguồn vui trong bữa ăn hằng ngày. Nguồn vui được tạo ra do sự chăm sóc, tình cảm của người thân trong gia đình khi chế biến các món ăn mà người già yêu thích. Nguồn vui còn do bản thân người già biết cách giữ gìn ăn uống điều độ, biết kết hợp ăn uống với hoạt động của đôi chân đi bộ đều đặn hằng ngày, với hoạt động của bộ óc, hoạt động của trái tim nhân hậu, tấm lòng cởi mở có quan hệ tốt với mọi người. Tất cả đều giúp cho người cao tuổi luôn luôn thanh thản, thoải mái, ăn ngon, ngủ sâu, tiêu hóa hấp thu tốt./.

Thanh Phúc - TTDS