Cơ thể
người cao tuổi khác với người trẻ, bộ máy tiêu hóa suy giảm về chức năng, khả
năng tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa thức ăn giảm nhiều, nên ăn uống của người
cao tuổi nếu không kiêng kị và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ phát sinh nhiều
loại bệnh tật.
Muốn
khỏe mạnh cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp, với người cao tuổi cũng vậy. Việc
tiếp nhận thức ăn diễn ra ngay từ khi có cảm giác muốn ăn thường chịu tác động
của mùi vị của thức ăn và một phần vì cách thức bày biện đồ ăn. Khi có tuổi,
năm giác quan sẽ suy giảm và kết quả là người cao tuổi không có phản xạ như hồi
còn trẻ hoặc không còn bị kích thích nhu cầu ăn uống. Đó là một trong những
nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng.
Có thể
khả năng tiết nước bọt cũng suy giảm, thường do dùng thuốc khiến cho miệng khô.
Kết quả là người cao tuổi cảm thấy khó đưa thức ăn vào khoang miệng hoặc khó
nuốt thức ăn.
 |
| Người già cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Ảnh minh họa |
Chúng
ta đều biết quá trình tiêu hóa bắt đầu từ khoang miệng. Thức ăn được cắn, xé, nghiền
nhỏ nhờ có hai hàm răng. Các tuyến nước bọt sản sinh ra các enzim giúp cho quá
trình chuyển hóa đường.
Ở
nhiều người cao tuổi dịch vị dạ dày suy giảm dẫn đến suy giảm khả năng hấp thụ
vi chất như sắt, axít folic, can-xi và vitamin B12. Tuy nhiên ở người cao tuổi
chức năng co bóp của dạ dày cũng suy giảm dẫn đến giảm khả năng hấp thụ đường và đạm.
Vì thế
những món ăn cho người già nên được chú ý từ khâu lựa chọn thực phẩm đến chế
biến do khác biệt về đặc điểm cơ thể và nhu cầu dinh dưỡng. Tránh ăn quá no,
đặc biệt buổi tối trước khi đi ngủ và khi có bệnh ở hệ tim mạch. Kể cả những
ngày lễ tết cũng không nên ăn quá mức bình thường.
Chế
biến các món ăn hỗn hợp có nhiều gia vị kích thích ăn ngon miệng nên làm thức
ăn mềm, nấu nhừ (chú ý tới món canh) vì tuyến nước bọt và hàm răng của người
nhiều tuổi hoạt động kém, khó nhai và nuốt thức ăn. Người cao tuổi hay quên và có thể mất cảm
giác khát. Cho nên, cần gây thành thói quen uống nước hàng ngày, ví dụ sáng
uống hai cốc, trưa hai cốc, chiều hai cốc. Tránh uống nhiều nước buổi tối. Ðảm
bảo uống đủ nước: nước trắng hoặc nước chè. Hạn chế uống nước ngọt.
Chú ý
các thức ăn nguồn thực vật vì nếu biết chọn lựa, chế biến khéo sẽ tạo ra các
món ăn ngon, bổ, dễ tiêu, giá rẻ.
Thức
ăn, nước uống là nguồn gây bệnh. Trong mọi trường hợp, cần đảm bảo vệ sinh
trong chế biến, nấu nướng món ăn và giữ gìn vệ sinh ăn uống.
Tóm lại, cần đảm bảo cho người cao tuổi được
ăn uống thoải mái, có được nguồn vui trong bữa ăn hằng ngày. Nguồn vui được tạo
ra do sự chăm sóc, tình cảm của người thân trong gia đình khi chế biến các món
ăn mà người già yêu thích. Nguồn vui còn do bản thân người già biết cách giữ
gìn ăn uống điều độ, biết kết hợp ăn uống với hoạt động của đôi chân đi bộ đều
đặn hằng ngày, với hoạt động của bộ óc, hoạt động của trái tim nhân hậu, tấm
lòng cởi mở có quan hệ tốt với mọi người. Tất cả đều giúp cho người cao tuổi
luôn luôn thanh thản, thoải mái, ăn ngon, ngủ sâu, tiêu hóa hấp thu tốt./.
Thanh Phúc - TTDS
