Sức khỏe sinh sản (SKSS) không
phải là vấn đề dành riêng cho nữ giới mà chung cho cả hai giới nam và nữ. Tuy
nhiên, chúng ta thường nghiêng về phía nữ giới và phần nào coi nhẹ những vấn đề
sinh sản đối với nam giới.
Do quan niệm sai lệch về vai
trò giới của mình, nam giới thường ít hiểu biết về sinh lý và sức khỏe của bản
thân bao gồm cả những vấn đề SKSS và tình dục, các loại dịch vụ chăm sóc sức
khoẻ sinh sản dành cho nam giới còn rất hạn chế, trong khi SKSS của nam giới
đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao chất luợng dân số.
 |
| Sinh hoạt nhóm nam nông dân ở xã Hưng Tân, Hưng Nguyên, Nghệ An (ảnh Kim Bảng) |
.jpg) |
Sinh hoạt nhóm nam nông dân xã Hưng Mỹ, Hưng Nguyên, Nghệ An (ảnh Kim Bảng)
Do đó, việc lôi cuốn nam giới vào chăm sóc SKSS là rất cần
thiết thông qua các vai trò là bạn tình, là chồng, là cha, là thành viên trong
gia đình…, nhằm thực thi quyền bình đẳng về giới và sinh sản. Nam giới là người
bạn đời trong hoạt động tình dục và sinh sản nên họ phải được chia sẻ một cách
công bằng nhằm thoả mãn đời sống tình dục, có trách nhiệm để tránh những nguy
cơ mắc bệnh và biến chứng về sức khoẻ. Họ cũng cần có trách nhiệm trong việc
chăm sóc SKSS, điều đó có nghĩa là phải đảm bảo an toàn trong tình dục, không
để có thai ngoài ý muốn, không gây đau đớn, không làm tổn thương đến thể chất
cũng như tinh thần hoặc làm lây nhiễm cho bạn tình, chia sẻ niềm vui sướng ngọt
ngào về tình cảm hạnh phúc với bạn tình, cùng thảo luận, thương lượng để chọn
lựa khoảng cách giữa các lần sinh, về số con và áp dụng một biện pháp tránh
thai phù hợp nhất trong từng giai đoạn cho hai người, cũng như phải chia sẻ
trách nhiệm để giải quyết nếu có hậu quả xấu do những hành vi tình dục để lại.
Theo số liệu báo cáo thống kê quý 1 năm 2015 cho thấy trên
địa bàn huyện Hưng Nguyên các biện pháp dành cho nam giới như triệt sản và dùng
bao cao su chiếm khoảng 13.5% tổng số những người sử dụng các biện pháp tránh
thai trong hộ gia đình. Sự chia sẻ này thể hiện vai trò, trách nhiệm của nam
giới cũng như sự tôn trọng quyền của phụ nữ trong chăm sóc SKSS và đó cũng thể
hiện sự bình đẳng giới trong chăm sóc SKSS. Tuy nhiên, tỷ lệ nam giới trực tiếp
sử dụng các biện pháp tránh thai để chia sẻ trách nhiệm với phụ nữ vẫn còn
thấp. Họ thường không muốn sử dụng các biện pháp tránh thai như bao cao su,
xuất tinh ngoài âm đạo hay triệt sản nam… Hậu quả là làm tăng nguy cơ lây nhiễm
các bệnh lây truyền qua đường tình dục và có thai ngoài ý muốn.
Trong thời gian
qua, chúng ta đã đạt được một số thành tích rất to lớn và có ý nghĩa đáng kể
nhất là các chương trình chăm sóc sức khoẻ bà mẹ trẻ em và kế hoạch hoá gia
đình. Các chương trình về SKSS đã được triển khai từ nhiều năm, nhưng thường
tập trung các hoạt động vào đối tượng nữ. Các biện pháp tránh thai tuy đã được
tuyên truyền và hướng dẫn sử dụng nhưng đối tượng chính hướng tới vẫn là phụ nữ
khiến cho mọi người cả nam và nữ đều quan niệm rằng đây là vấn để chỉ của riêng
phụ nữ. Vì vậy tất cả gánh nặng trách nhiệm trong kế hoạch hoá gia đình vẫn đặt
lên vai người phụ nữ như đẻ nhiều, đẻ dày, thực hiện các biện pháp tránh thai,
vỡ kế hoạch, không có con, con suy dinh dưỡng, con hư... Vô hình chung nam giới
đã bị đặt ra ngoài, không thu hút được sự tham gia và chia sẻ của họ. Chính vì
thế, việc cung cấp bình đẳng các thông tin về SKSS cùng với những nỗ lực trong
tuyên truyền tới các cặp vợ chồng sẽ khuyến khích sự trao đổi thông tin trong
gia đình, từ đó thúc đẩy sự tham gia của nam giới vào các hành vi SKSS, góp
phần cải thiện tình trạng bình đẳng trong gia đình.
Do đó, việc nâng cao trình độ nhận thức cũng như trách
nhiệm của nam giới đối với việc chăm sóc SKSS, sẽ tạo điều kiện cho phụ nữ phát
huy vai trò của mình trong việc chăm sóc giáo dục trẻ em, chăm lo đến đời sống
gia đình và tham gia tích cực các hoạt động xã hội. Việc nâng cao địa vị xã hội
của phụ nữ không phải là hạ thấp, là giảm bớt hay gây thiệt hại tới địa vị xã hội
của nam giới. Ngược lại, việc cải thiện địa vị và đời sống của phụ nữ chính là
nâng cao địa vị và đời sống của nam giới. Điều đó đòi hỏi chúng ta phải có
những mục tiêu và chương trình cụ thể để mỗi tiến bộ đạt được sẽ là kết quả của
cả phụ nữ và nam giới. Đa dạng hoá các biện pháp tránh thai; tạo điều kiện cho
nữ giới và nam giới chủ động việc lựa chọn các BPTT hiện đại và chăm sóc SKSS.
Tạo cơ hội và điều kiện thuận lợi để phụ nữ và nam giới trong độ tuổi sinh sản
dễ dàng tiếp cận với các dịch vụ đó. Bên cạnh đó cũng cần truyền thông tư vấn
cho các nhóm đối tượng bao gồm nam giới, vị thành niên và phụ nữ chưa kết hôn
về lợi ích của việc tiếp cận và chăm sóc SKSS
Chỉ có
như vậy chúng ta mới xây dựng được gia đình “no
ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc” hướng
tới một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh./.
Thanh Phúc – TTDS huyện
