Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (Dân số-KHHGĐ) là
một bộ phận quan trọng của Chiến lược phát triển đất nước, một trong những vấn
đề kinh tế xã hội hàng đầu của quốc gia. Thực hiện tốt công tác Dân số-KHHGĐ là
giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình
và của toàn xã hội. Xác định tầm quan trọng của công tác Dân số-KHHGĐ là một
trong những giải pháp để nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân. Trong những
năm qua, cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền và sự
tham gia tích cực của các ban ngành, hội, đoàn thể, công tác Dân số-KHHGĐ của
huyện Hưng Nguyên đã đạt những kết quả quan trọng. Chương trình mục tiêu quốc
gia Dân số-KHHGĐ giai đoạn 2011-2015 thực hiện đạt những kết quả tích cực.
Trung tâm Dân số-KHHGĐ đã tăng cường phối hợp với các xã, thị trấn đẩy mạnh
công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước và của ngành trong lĩnh vực Dân số-KHHGĐ, từ
đó ý thức của người dân về thực hiện các chính sách DS-KHHGĐ được nâng lên.
Ngành. Dân số-KHHGĐ đã tổ chức tốt chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp
các dịch vụ về chăm sóc SKSS/KHHGĐ; tập huấn về kiến thức, kỹ năng tuyên
truyền, tư vấn về giới và giới tính khi sinh cho viên chức, cộng tác viên Dân
số-KHHGĐ; cung cấp đầy đủ, kịp thời, an toàn và thuận tiện các dịch vụ kế hoạch
hóa gia đình, sức khỏe sinh sản. Hằng năm tổ chức ít nhất 2 đợt chiến dịch lồng
ghép tuyên truyền, vận động, tư vấn và cung cấp dịch vụ SKSS/KHHGĐ tại các vùng
đông dân có mức sinh cao, vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Với việc chủ động
tuyên truyền rộng rãi các chủ trương và biện pháp KHHGĐ, nhằm làm cho mọi người,
trước hết là những người trong độ tuổi sinh đẻ hiểu rõ sự cần thiết và lợi ích
của KHHGĐ, thực hiện gia đình ít con. Từ đó tạo nên sự chuyển biến trong nhận
thức của cán bộ, đảng viên và người dân về Dân số-KHHGĐ, khắc phục được sự tăng
nhanh dân số trở lại, chất lượng dân số từng bước được nâng cao. Đến nay, tỷ
suất sinh thô ước đến cuối năm 2015 là 16,7‰; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên 16,8%
(2015), giảm 1,1% so với năm 2014; thực hiện tốt đề án sàng lọc trước sinh và
sơ sinh; phong trào thôn xóm, khối, không có người sinh con thứ 3 trở lên được
duy trì và đẩy mạnh. Đặc biệt, trong thời gian qua Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện
đã phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ huyện
trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, tư vấn chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em,
phát triển sản xuất, xây dựng và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ phụ nữ
không sinh con thứ 3 trở lên giúp nhau phát triển kinh tế gia đình. Tổ chức hội
thảo chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc...từ những
kết quả đó đã góp phần nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, tỷ lệ hộ nghèo
hằng năm đều giảm, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế-xã hội, nâng
cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.
 |
| Ký cam kết thực hiện Chính sách Dân số-KHHGĐ - Ảnh Hoàng Hương |
 |
| Đa dạng hóa các mô hình truyền thông ở Hưng Thông, Hưng Nguyên - Ảnh TT cung cấp |
 |
| Truyền thông đại chúng tại Hưng Lĩnh, Hưng Nguyên - Ảnh Hoang Hòa |
Bên cạnh những kết quả đạt được, hiện nay, công tác Dân số-KHHGĐ
của huyện ta vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm đó là: Tỷ lệ sinh con thứ 3 có
giảm nhưng không bền vững và có chiều hướng tăng trở lại. Tỷ lệ mất cân bằng
giới tính khi sinh ngày càng cao. Tỷ lệ sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh
còn hạn chế. Công tác tuyên truyền, giáo dục, triển khai, quán triệt các văn
bản pháp luật liên quan ở một số địa phương, đơn vị còn chậm. Một số cấp ủy
đảng, chính quyền ở cơ sở chưa quan tâm, chú trọng lãnh đạo công tác Dân
số-KHHGĐ; việc xây dựng các biện pháp để thực hiện các văn bản pháp luật liên
quan còn hình thức, chưa bám sát vào tình hình thực tế địa phương, cơ sở. Hoạt
động công tác Dân số-KHHGĐ ở một số địa phương, đơn vị hiệu quả chưa cao, đặc
biệt trong công tác tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện chính
sách Dân số-KHHGĐ; công tác thanh, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chương
trình dự án, đề án về dân số chưa được thường xuyên, hiệu quả chưa cao, đặc
biệt ở một số địa phương có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và tỷ lệ mất cân bằng
giới tính khi sinh cao.
Việc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia DS-KHHGĐ giai
đoạn 2011-2015, phương hướng hoạt động giai đoạn 2016-2020 của huyện vừa qua đã
đề ra mục tiêu của ngành Dân số-KHHGĐ trong 5 năm đến là: tập trung mọi nỗ lực
để duy trì quy mô dân số ở mức hợp lý, nâng cao chất lượng dân số, điều chỉnh
cơ cấu dân số ở mức hợp lý, từng bước khống chế tốc độ tăng tỷ số giới tính khi
sinh; nâng cao chất lượng dân số về thể chất; tăng cường công tác kết hợp quân
dân y trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân và phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong
đó, trung bình mỗi năm giảm mức sinh 0,2%o/năm; giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở
lên 1,0 -2%/năm; duy trì tỷ suất sinh thô đạt mức xấp xỉ 10,56‰ vào năm 2020.
Duy trì tổng tỷ suất sinh (số con trung bình/ phụ nữ): 2,1 con.
Do đó, để công tác Dân số-KHHGĐ trên địa bàn huyện đạt kết
quả cao thời gian đến thì các giải pháp đặt ra là:
Trước hết: Các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn
thể cần xác định đây nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của cả hệ thống chính
trị, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu
quả công tác DS-KHHGĐ, từng bước ổn định và nâng cao chất lượng dân số. Tiếp
tục thực hiện Nghị quyết 47-NQ/TW ngày 22/3/2005 của Bộ Chính trị (khóa
IX) về “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách DS và KHHGĐ” và các chỉ
tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVIII, nhiệm kỳ 2015-2020 về
công tác Dân số-KHHGĐ; Chỉ thị 09-CT/TU, ngày 19/9/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường
lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TU ngày 26/6/2009 của Ban Thường
vụ Tỉnh ủy về việc tiếp tục đẩy mạnh công tác Dân số-KHHGĐ trong tình hình mới; Nghị quyết số 170/2015/NQ-HĐND, ngày 10/7/2015 của Hội
đồng nhân dân tỉnh Nghệ An quy định một số chính sách Dân số-kế hoạch hóa gia
đình trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Quyết định số 43/2015/QĐ-UBND, ngày 21/8/2015
của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An về việc Ban hành Quy định một số chính sách
dân số - kế hoạch hóa gia đình trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Chỉ thị số 03-CT/HU, ngày 21/10/2015 của
Ban Thường vụ Huyện ủy về tăng cường lãnh đạo công tác Dân số - kế hoạch
hoá gia đình; Nghị quyết số 79/2015/NQ-HĐND,
ngày 23/12/2015 của Hội đồng nhân dân
huyện Hưng Nguyên quy định một số chế độ. Thường xuyên tăng cường công tác quản
lý nhà nước, kiểm tra, giám sát, điều tra, thống kê tình hình thực hiện công
tác Dân số-KHHGĐ trên địa bàn huyện. Thực hiện có hiệu quả các chương trình
lồng ghép về Dân số-KHHGĐ với chương trình phát triển kinh tế- xã hội của địa
phương; với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống ở khu dân cư”;
gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới.
Hai là: Ngành Dân số-KHHGĐ cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa
công tác tham mưu cho các cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác Dân số-KHHGĐ;
tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả các quan điểm, chủ
trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác Dân số-KHHGĐ. Có
giải pháp hữu hiệu nhằm giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên; kìm chế tốc độ gia
tăng chênh lệch giới tính khi sinh và nâng cao chất lượng dân số. Phối hợp với
các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của huyện xây dựng chương trình, kế hoạch
triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về Dân
số-KHHGĐ trên địa bàn huyện; phối hợp với Trung tâm Y tế huyện và các cơ quan
liên quan chỉ đạo triển khai có hiệu quả các loại hình cung cấp và nâng cao
chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; tiếp tục triển khai có hiệu quả các
chiến dịch tuyên truyền, vận động lồng ghép cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia
đình và chăm sóc sức khỏe sinh sản ở vùng đông dân có mức sinh cao, vùng có tỷ
lệ sinh con thứ 3 trở lên cao.
Ba là: Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các
chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước có liên quan đến công tác Dân
số-KHHGĐ và Pháp lệnh dân số đến các tầng lớp nhân dân, nhất là vùng đông dân
có mức sinh cao, vùng có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao, nhằm nâng cao nhận
thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác Dân số-KHHGĐ trong chiến
lược phát triển kinh tế- xã hội, phát triển nguồn nhân lực của địa phương. Tiếp
tục tăng cường truyền thông, vận động và giáo dục về công tác Dân số-KHHGĐ với
nhiều hình thức phong phú, đa dạng phù hợp với nhu cầu, điều kiện thực tế của
các địa phương; vận động làm thay đổi hành vi, làm cho mỗi cặp vợ chồng tự
nguyện thực hiện quy mô gia đình có 1 đến 2 con, trong đó đặc biệt chú trọng
công tác nâng cao chất lượng dân số khi sinh, giảm mất cân bằng giới tính khi
sinh. Đồng thời cung cấp đầy đủ, kịp thời, đa dạng các dịch vụ chăm sóc sức
khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình có chất lượng cho người dân.
Bốn là: Tiếp tục củng
cố, kiện toàn cán bộ làm công tác Dân số-KHHGĐ ở các xóm, khối theo hướng
chuyên sâu, nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ làm công tác Dân số-KHHGĐ từ
huyện đến cơ sở. Thường xuyên tổ chức các hội nghị, các buổi tập huấn nhằm tạo
điều kiện để cán bộ làm công tác dân số của huyện có điều kiện để học hỏi, trao
đổi kinh nghiệm, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực công tác, góp phần
thực hiện tốt công tác dân số trong thời gian đến. Mặc dù, quá trình thực hiện
công tác Dân số-KHHGĐ trên địa bàn huyện sẽ còn có những khó khăn, song với
quyết tâm của chính quyền các cấp, tin tưởng rằng, công tác Dân số-KHHGĐ sẽ gặt
hái được nhiều kết quả cao hơn nữa, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh
thần cho nhân dân.
Kim Bảng - TTDS Hưng Nguyên
