Dân số Hưng Lĩnh -Vùng thượng nguồn dòng Lam Hưng Nguyên

I. Vị trí địa lý và địa giới

Bản đồ vệ tinh xã Hưng Lĩnh

Hưng Lĩnh là một xã thuần nông độc canh về nông nghiệp, Xã  Giáp ranh với huyện Nam Đàn. Cách Trung tâm huyện Hưng Nguyên 15 km về phía Tây Nam. Có tổng diện tích tự nhiên 623,92
ha, trong đó đất nông nghiệp 354,93ha. Toàn xã có 1.473  hộ gia đình với hơn  6861 nhân khẩu được phân bổ trên 13 đơn vị xóm. Trong đó có 4 xóm với 457 hộ và hơn 1.500 nhân khẩu sống ở vùng soi bãi ngoài đê Tả Lam. Đặc biệt có 44 hộ dân thuộc xóm 1A là đồng bào theo Đạo Thiên chúa giáo. Đời sống của người dân nơi đây chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp nên thu nhập thấp còn gặp nhiều khó khăn. Là xã có núi, có sông, có chợ, có dòng sông Lam và đường Du lịch ven Sông Lam chạy qua nên tương đối thuận tiện cho việc giao thương buôn bán trao đổi hàng hóa và phát triển nghành nghề phụ. Nhưng cũng là nơi có địa bàn an ninh trật tự nhạy cảm. Chính vì vậy, Đảng ủy, Chính quyền địa phương dồn hết khả năng để chỉ đạo và cùng nhân dân tăng gia sản xuất, mở mang ngành nghề  phụ phát triển kinh tế tăng thu nhập bình quân đầu người. Với sự chỉ đạo cùng với sự nổ lực phấn đấu của cán bộ và nhân dân nên bộ mặt nông thôn xã Hưng  Lĩnh  đã có nhiều khởi sắc.đời sống nhân dân từng bước được nâng cao; Tệ nạn xã hội được ngăn chặn và đẩy lùi; Nhân dân yên tâm lao động sản xuất. Trong bối cảnh đó Công tác Dân số – KHHGĐ trên đại bàn xã Hưng Lĩnh cũng đã từng bước gặt hái những thành công đáng ghi nhận nhờ được thừa hưởng những thuận lợi cơ bản , nhưng cũng phải đối mặt với những khó khăn, rào cản nhất định.

II, Về chính trị, kinh tế-xã hội

Về chính trị: Đảng bộ xã Hưng Lĩnh  có 16  chi bộ cơ sở trong đó có 13 chi bộ nông thôn, 3 chi bộ khối trường học. Tổng số Đảng viên trong toàn Đảng bộ  là 285 Đảng viên. Mặt trận và các tổ chức đoàn thể được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Dưới sự lãnh đạo của BCH Đảng bộ, quản lý điều hành của chính quyền và công tác vận động quần chúng của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội, cùng với nổ lực cố gắng của đội ngũ cán bộ và toàn thể nhân dân, xã Hưng đạo đang tích cực khơi dậy tiềm năng, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, xây dựng nông thôn mới. Đến nay đơn vị Hưng Lĩnh đã đát 6/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Về lĩnh vực kinh tế: Sản xuất nông nghiệp được mùa toàn diện. Sự tìm kiếm việc làm và xuất khẩu lao động được mọi người quan tâm nên đã tạo được nguồn thu đáng kể trong tỷ trọng thu nhập, Ngành nghề phụ được phát triển như nghề nề, Mộc dân dụng, cưa xẻ gỗ, bến cát sỏi v.v Tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đối cao bình quân giũa nhiệm kỳ 2010-2015 đạt 11,5.Thu nhập bình quân đầu người năm 2012 đạt 13.500.000 đồng Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh từ 20,1% năm 2011 xuống còn 9,29% năm 2012. Tổng Giá trị sản xuất  năm 2012 đạt 100.660 tỷ đồng dự kiến năm 2013 đạt 130.000 tỷ đồng. Đặc biệt lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản nhiều hạng mục công trình dự án được triển khai như: Trạm nước sạch, Trạm bơm đầu mối kênh mương, trường,  đang được xây dựng. Đề án giao thông và thủy lợi nội đồng giai đoạn 2011-2016 đã và đang được triển khai được nhân dân đồng tình cao và bước đầu đã đem lại hiệu quả.

Về lĩnh vực văn hóa xã hội: Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư được mọi người quan tâm thực hiện, kết quả bình xét gia đình văn hóa năm sau cao hơn năm trước. Từ 77,3 %, Năm 2012 đạt 81% trong đó hộ gia đình văn hóa tiêu biểu chiếm 25%; 98% hộ gia đình đăng ký cam kết thực hiện tốt đề án việc cưới, việc tang và lễ. Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao được mọi người dân quan tâm.

Về lĩnh vực quốc phòng- an ninh: An ninh chính trị trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Công tác An ninh - quốc phòng được quan tâm đúng mực . Nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị -Tư tưởng cho lực lượng vũ trang được thực hiện đầy đủ và nghiêm túc. Công tác quản lý quân dự bị động viên và gọi quân nhân lên đường nhập ngũ hàng năm đều  hoàn thành chỉ tiêu trên giao.

Tuy vậy:

- Là xã thuần nông, ngành nghề phụ kém phát triển cho nên mức thu nhập thấp . Điều kiện chăm sóc sức khỏe hạn chế , kém hiểu biết về pháp lệnh dân số KHHGĐ , chậm đổi đổi mới về nhận thức bình đẳng giới . Đặc biệt là xã gần 1/3 dân số sinh sống ở vùng soi bãi hàng năm phải đối mặt với nạn thiên tai lũ lụt đời sống càng gặp nhiều khó khăn. ít có điều kiện chăm sóc sức khỏe.

- Nhận thức của một số bộ phận quần chúng nhân dân còn bảo thủ, trì trệ , chậm đổi mới . Vẫn còn khái niệm “Trọng Nam- Khinh nữ”, “Con và của không biết mấy cho vừa”. Đặc biệt trên địa bàn có 44 hộ với 344 nhân khẩu đồng bào theo đạo Thiên chú giáo nên công tác tiếp cận truyên truyền gặp không ít khó khăn

III. Quá trình hình thành và phát triển của công tác Dân số-KHHGĐ

Năm 1993 Ban Dân số - KHHGĐ xã Hưng Lĩnh được thành lập theo Nghị Định số 42/CP, ngày 21/61993 của Chính phủ quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tổ chức bộ máy và lề lối làm việc của Uỷ ban Quốc gia Dân số và kế hoạch hóa gia đình. Do ông Đặng Đình Nga phó chủ tịch UBND xã làm Trưởng Ban từ năm 1993 - 1996, Ông Lê xuân Tường làm cán bộ chuyên trách Dân số-KHHGĐ từ năm 1996 - 1999, Đặng Đình Hướng làm cán bộ chuyên trách Dân số - KHHGĐ các ông, bà trưởng các ban ngành, đoàn thể có liên quan làm thành viên và mạng lưới cộng tác viên của 13 xóm, nhưng mới chỉ có 10 CTV.

BCĐ thực hiện công tác Dân số-KHHGĐ xã Hưng Lĩnh

Đến năm 1997 - 2004, Ông Đặng Đình Phượng, chủ tịch UBND xã làm trưởng ban Dân số - KHHGĐ xã, Bà Trần Thị Việt làm cán bộ Dân số - KHHGĐ xã.

Đến năm 2002 thực hiện Nghị Định số 94/CP, ngày 11/11/2002 của Chính phủ quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Uỷ ban Dân số, Gia đình & Trẻ em. Ban Dân số-KHHGĐ xã Hưng Lĩnh được đổi thành Ban Dân số, Gia đình & Trẻ em. Do ông Nguyễn Đình Quang chủ tịch UBND xã làm Trưởng Ban, Từ năm 1997 – 2004 Bà Trần Thị Việt làm cán bộ chuyên trách Dân số-KHHGĐ

          Từ năm 2005 đến nay Bà Hoàng Thị Hòa làm cán bộ chuyên trách Dân số-KHHGĐ

lúc này mạng lưới CTV đã đủ mỗi xóm 1 người tổng 13 người.

          Đến năm 2008, Ban Dân số, Gia đình & Trẻ em xã Hưng Lĩnh được đổi thành Ban Dân số - Kế hoạch hoá gia đình, theo Thông tư 05/2008/TT-BYT, ngày 14/5/2008 Về việc hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức bộ máy Dân số/KHHGĐ ở địa phương. Do ông Nguyễn Đình Quang chủ tịch UBND xã làm Trưởng Ban, bà Hoàng Thị Hòa làm cán bộ chuyên trách Dân số-KHHGĐ, các ông, bà trưởng các ban ngành, đoàn thể có liên quan làm thành viên và mạng lưới cộng tác viên của 13 xóm. Đến ngày 3/9/2013, bà Hoàng Thị Hòa trở thành viên chức Dân số - KHHGĐ xã theo Quyết định số 77 ngày 12/10/2012 của Uỷ ban nhân dân Tỉnh Nghệ An.

 Đến năm 2010, Ông Lê Văn Phượng, chủ tịch UBND xã làm trưởng ban Dân số - KHHGĐ xã.

Ban chỉ đạo thực hiện công tác Dân số - Kế hoạch hoá gia đình xã Hưng Thịnh từ năm 2012 ­đến ­nay, Ban chỉ đạo thực hiện công tác Dân số- KHHGĐ xã Hưng Lĩnh gồm các ông bà sau:

TT	Họ và tên	Chức vụ	Nhiệm vụ
1	Lê Văn Phượng	Chủ tịch UBND xã	Trưởng ban
2	Nguyễn Văn Nga	Trạm trưởng trạm y tế	Phó  ban
3	Hoàng Thị Hòa	Chuyên trách DS/KHHGĐ	Phó ban trực
4	Nguyễn Văn Phượng	Cán bộ Tư pháp -Hộ Tịch	Ban viên
5	Hoàng Nghĩa Hựu	Chủ tịch Hội CCB	Ban viên
6	Hoàng Lương	Chủ tịch MTTQ	Ban viên
7	Hồ Thị Hưng	CB văn hoá	Ban viên
8	Trần Văn Thế	CB Tài chính	Ban viên
9	Lê Thị Hương	Văn phòng - Thống kê	Ban viên
10	Hoàng Nghã Nam	Trưởng công an	Ban viên
11	Nguyễn Văn Đô	Chủ tịch Hội ND	Ban viên
12	Trần Thị Việt	Chủ tịch Hội LHPN	Ban viên
13	Hoàng Thị Kiều	Bí thư ĐTN	Ban Viên

          Về mạng lưới cộng tác viên Dân số - KHHGĐ như sau:

TT	Họ và tên	Xóm
1	Nguyễn Thị Lan	1A
2	Hoàng Thị Việt	1B
3	Nguyễn Thị Tâm	2
4	Phạm Thị Nga	3
5	Nguyễn Thị Hiền	4A
6	Hoàng Thị Quang	4B
7	Trần Thị Nga	5A
8	Hoàng Thị Hoa	5B
9	Đặng Thị Thủy	6
10	Dương Thị Hà	7
11	Thái Thị Hòa	8
12	Đặng Thị Thân	9A
13	Võ Thị Liên	9B

      Trong thời gian qua, Đảng uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân xã Hưng Lĩnh luôn xác định công tác Dân số-KHHGĐ là một bộ phận quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Là giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng gia đình và toàn xã hội, đã tập trung chỉ đạo các ban ngành, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền, vận động toàn dân thực hiện tốt công tác Dân số- KHHGĐ. Các ban ngành, đoàn thể luôn phối hợp chặt chẽ trong công tác Dân số- KHHGĐ.

Trong 20 năm từ khi thành lập bộ máy làm công tác Dân số - KHHGĐ  tại địa phương đến nay (Từ năm 1993- 2013), công tác Dân số-KHHGĐ trên địa bàn xã Hưng Lĩnh đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của xã.

Kết quả công tác Dân số -KHHGĐ đã vượt các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng đã đề ra. Nhịp độ gia tăng dân số nhanh cơ bản được khống chế. Tổng tỷ suất sinh giảm nhanh từ 3,8 con (năm 1993) xuống 2,3 con (năm 2012), thấp hơn 0,6 con so với mục tiêu đề ra là 2,9 con. Quy mô dân số tăng từ 6722 người năm 1991 lên 6861 người năm 2013. Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm từ 35,13% (năm 1993) xuống còn 22% (năm 2012); tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại từ 63,8% (năm 2003) tăng lên 83,2% (năm 2012). Tỷ lệ phụ nữ bị bệnh phụ khoa và tỷ lệ nạo phá thai giảm dần. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng đã giảm đáng kể, từ 32,3% năm 2000 xuống còn 14%.2012 Các bà mẹ mang thai được chăm sóc tốt hơn, tỷ lệ chết mẹ và trẻ sơ sinh giảm dần. Tuổi thọ bình quân được nâng lên.

 Các mô hình, đề án được triển khai những năm gần đây bước đầu phát huy hiệu quả. Các dịch vụ tư vấn, chăm sóc SKSS/KHHGĐ đa dạng ngày đáp ứng được kịp thời.

Trong suốt những năm qua xã Hưng Lĩnh luôn duy trì và thực hiện tốt các mục tiêu Dân số/ KHHGĐ, hàng năm đều được Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện Hưng Nguyên đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Ghi nhận những kết quả đạt được, liên tục nhiều năm liền Đảng bộ và nhân dân xã Hưng Lĩnh đã được chủ tịch ủy ban nhân dân  huyện tặng giấy khen. 

          IV, Về tổ chức bộ máy làm công tác  Dân số-KHHGĐ ở xã.

* Từ 1993 đến nay bộ máy làm công tác Dân số có nhiều thay đổi

- Về trưởng ban Dân số:

Từ năm 1993 đến năm 1996: Ông Nguyễn Đình Nga, Phó Chủ tịch UBND

Từ năm 1996 đến năm 2004: Ông Đặng Đình Phượng, Chủ tịch UBND

Từ năm 2005 đến 2011:         Ông Nguyễn Đình Quang, Chủ tịch UBND

Từ năm 2011 đến nay:               Ông Lê văn Phượng, Chủ tịch UBND

Về  đội ngũ chuyên trách: 

Từ năm 1993 đến năm 1996: Ông Lê Xuân Trường

Từ năm 1996 đến năm 1998: Ông Đặng Đình Hưng

Từ năm 1998 đến năm 2004: Bà Trần Thị Việt

 Từ năm 2005 đến nay:          Bà Hoàng Thị Hòa    

 - Mạng lưới cộng tác viên:

  Từ ngày đầu thành lập đến nay có 13 cộng tác viên. Đội ngũ cộng tác viên đều làm việc với tinh thần trách nhiệm cao đảm bảo được nhiệm vụ đặt ra, 100%  cộng tác viên đều được qua nhiều lớp đào tạo, tập huấn.

V. Thành tích khen thưởng 

1. Về tập thể:

 * Đối với xã:

- Năm 1995,1997,2005, 2007, 2009 được Chủ tịch UBND huyện  tặng giấy khen về hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

 * Về cá nhân:

1, Đồng chí Nguyễn Đình Quang Chủ tịch UBND xã, năm 2005 được chủ tịch UBND huyện tặng giấy khen có thành tích trong công tác Dân số-KHHGĐ.

2. Đồng chí Hoàng Thị Hòa cán bộ chuyên trách Dân số-KHHGĐ xã năm 2007; 2009; 2010; 2011; 2012 được Chủ tịch UBND huyện tặng giấy khen có thành tích xuất sắc  trong công tác Dân số-KHHGĐ.

 * Đối với xóm:

- Đơn vị xóm 7 năm 2007,2010 xóm có 2  năm liên tục không sinh con thứ 3 trở lên.

- Đơn vị xóm 1B năm 2009 có 2 năm liên tục không sinh con thứ 3⁺

- Đơn vị xóm 4A  năm 2007 có 2 năm liên tục không sinh con thứ 3⁺

Cán bộ và nhân dân xã Hưng Lĩnh đang trên đà phấn đấu xây dựng thành công chương trình nông thôn mới mà Đảng ta đang hướng tới, xứng đáng là xã văn hóa đầu tiên trên địa bàn huyện Hưng Nguyên./.

NGUỒN TỪ BAN CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN CÔNG TÁC DÂN SỐ - KHHGĐ XÃ