Hiện nay, ở nước ta nhóm tuổi Vị thành
niên/thanh niên ( VTN/TN) chiếm tỷ lệ khá cao khoảng trên 20 triệu người. Theo thống kê cho
thấy những năm lại đây, độ tuổi quan hệ tình dục đầu tiên ở VTN/TN giảm xuống; số VTN/TN hiểu biết về các biện pháp tránh
thai rất ít. Do đó, số VTN/TN mang thai ngoài ý muốn, số ca nạo phá thai hàng
năm lại tăng lên chiếm khoảng 10% tổng số ca nạo phá thai.
Nguyên nhân của số ca mang thai, nạo phá
thai ở tuổi VTN/TN tăng cao là do:
- VTN/TN thiếu kiến thức về giới tính, sức
khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, thiếu kỹ năng về thực hiện tình dục an toàn,
phòng tránh mang thai ngoài ý muốn.
- VTN/TN ngại chia sẽ với cha me, thầy cô
về các vấn đề giới tính và khi được hỏi các bậc làm cha làm mẹ cũng né tránh
cho rằng như thế là không tốt, là “ vẽ đường”.
- Biết và sử dụng các biện pháp tránh thai
hiện đại đối với VTN/TN còn hạn chế đặc biệt là bao cao su còn gắn với các định
kiến như: cảm giác e ngại, sợ người khác nhìn thấy sẽ cho rằng minh không đứng
đắn và có thể giảm khoái cảm…
Tư vấn cho Vị Thành niên, thanh niên về SKSS - ảnh Minh họa |
- Hiện nay khi bị ngăn cấm, không được chia sẽ VTN/TN sẽ tự mình đi kiếm tìm nguồn thông tin qua các trang mạng, sách báo; Tuy nhiên, những thông tin này VTN/TN lại thiếu chọn lọc, hiểu sai lệch về giới tính, tình dục nên bị ảnh hưởng bởi những thông tin xấu.
- Dịch vụ thân thiện với VTN/TN mặc dù đã
phát triển hơn nhưng VTN/TN chưa thấy dễ dàng khi tiếp cận các dịch vụ này.
Các hoạt động tìn hiểu kiến thức về SKSS và phòng chống HIV/AIDS cho VTN/TN - ảnh Minh Họa |
- Gia đình và nhà trường, xã hội chưa thực
sự bắt kịp việc giáo dục giới tính, còn tồn tại cái nhìn thiếu thiện cảm khi
VTN/TN tìm hiểu về các biện pháp tránh thai, đặc biệt là các bạn nữ.
Bởi những nguyên nhân trên, VTN/TN có thai
ngoài ý muốn ngày càng tăng cao dẫn đến những hậu quả hết sức nghiêm trọng cho
bản thân VTN/TN, cho gia đình và xã hội.
- Hậu quả để lại sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe
thể chất, tinh thần cho VTN/TN, ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi.
- Phá thai không an toàn còn có thể bị nhiễm khuẩn, mắc các
bệnh truyền qua đường dục, kể cả HIV/AIDS, vô sinh, thậm chí tử vong cho VTN/TN.
- VTN/TN sa sút, tổn thương tinh thần, học
tập giảm sút, có thể phải nghĩ học sớm, không có cơ hội tìm kiếm việc làm tốt.
- Nếu phải sinh con sớm VTN/TN thiếu kinh
nghiệm chăm sóc trẻ sẽ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc cho sức khỏe của trẻ nhỏ
do mẹ quá trẻ, thiếu kiến thức về chăm sóc trẻ.
Vì vậy, phòng tránh thai ngoài ý muốn cho
VTN/TN sẽ giúp VTN/TN tránh được những hậu quả trên. Có cơ hội tiếp tục học
tập, xây dựng tương lai, tránh ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi thì chúng ta
lưu ý:
- Cần triển khai nhiều hơn các chương trình
nâng cao kiến thức về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và kỹ năng sống cho
VTN/TN một cách toàn diện và kết hợp cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh
sản cho VTN/TN.
- Đưa các chương trình giáo dục về sức khỏe
sinh sản, kỹ năng sống cho VTN/TN vào trong các chương trình giảng dạy của nhà
trường.
- Cha mẹ cần chia sẽ thẳng thắn với con cái
một cách chính xác về vấn đề tình bạn, tình yêu, tình dục, phòng tránh thai
ngoài ý muốn để VTN/TN có những cái nhìn tích cực hơn về sức khỏe sinh sản, sức
khỏe tình dục, kỹ năng sống để có thái độ, hành vi đúng đắn, có trách nhiệm
trong các quyết định của mình.
- Các tổ chức như Đoàn thanh niên cần có
các chương trình sinh hoạt, truyền thông bổ ích về các nội dung SKSS VTN/TN,
tạo cho VTN/TN có những sân chơi lành mạnh./.
Hoàng Thị Hương
Trung
tâm Dân số - KHHGĐ huyện